Ông cho biết bản thân sáng tác ca khúc này trong một chuyến đi thực tế dài ngày dọc các vùng biển từ Quảng Ninh tới Cà Mau những năm 1979-1980. Theo tác giả, "Biển hát chiều nay” đã được ông sáng tác chỉ trong 20 phút.[2] Nhạc sĩ Hồng Đăng cho rằng bài hát là tiếng nói tâm tình của người nghệ sĩ, là những xúc cảm, những rung động trước vẻ đẹp của biển đảo Việt Nam. Đặc biệt, ông thể hiện trong bài hát triết lý về mối liên hệ giữa biển và con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam.[2]

Nội dung

"Biển hát chiều nay” gợi lên tinh thần lạc quan, tình yêu tha thiết của một người Việt Nam với biển đảo quê hương.[3] Ca khúc này cũng ca ngợi tình yêu quê hương, ca ngợi đất nước ở bên bờ biển Đông.[4][5]

Âm nhạc

Giai điệu của "Biển hát chiều nay" được viết ở nhịp 6
8 được cấu trúc để mô phỏng lại sóng biển. Tiết tấu của bài hát có sự kết hợp những nốt móc đơn chấm dôi, móc kép nhằm tạo nên hình tượng âm nhạc "dạt dào, thiết tha".[6] Toàn bộ ca từ còn được mô tả là rất “chặt” và rất “đắt".[4]

Phần đầu của bài hát được mô tả như "lời nói dịu dàng ẩn chứa khát vọng". Phần hai, âm nhạc được chuyển sang một âm hình mới với những nhóm tiết tấu đơn chấm dôi móc kép, móc đơn tạo nên một sự hình tượng âm nhạc "ấn tượng". Phần cuối bài hát được kết lại trọn vẹn bằng thủ pháp nhắc lại câu cuối của phần hai. Hình tượng nét nhạc kết được mô tả là "lời kết trong yên bình, dịu êm".[7]